สสส. จัดอบรมภาคีเครือข่าย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อยกระดับการใช้ข้อมูลสารสนเทศ สนับสนุนงานสร้างเสริมสุขภาพ

เมื่อเร็วๆ นี้ สำนักพัฒนาภาคีสัมพันธ์และวิเทศสัมพันธ์ สสส. (สภส) ร่วมกับ วิทยาลัยพัฒนศาสตร์ ป๋วย อึ๊งภากรณ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดเวทีเสวนา “การใช้ข้อมูลสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการขับเคลื่อนงานสร้างเสริมสุขภาพ” ณ โรงแรมรามาการ์เดนท์ กรุงเทพฯ ภาคีเครือข่าย สสส. ได้ร่วมรับฟังการบรรยายพิเศษ “การใช้ข้อมูลขับเคลื่อนในการทำงานขององค์กรระดับประเทศ” โดย ทันตแพทย์อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ

ทันตแพทย์อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เน้นย้ำถึงความสำคัญของข้อมูลในการวางแผนเชิงยุทธศาสตร์ การจัดสรรงบประมาณ และการประเมินผลการดำเนินงาน ทั้งนี้ สปสช. ตระหนักดีว่าการจัดการข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นหัวใจสำคัญในการพัฒนาระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ และยังเน้นย้ำการใช้ข้อมูลในการออกแบบและปรับปรุงบริการต่างๆ เช่น การคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA ที่เข้าถึงง่ายและแม่นยำกว่าวิธีเดิม ทำให้การคัดกรองเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ขณะที่ด้านบริการทันตกรรม สปสช. ใช้ข้อมูลเพื่อระบุกลุ่มเป้าหมายที่มีความจำเป็น เช่น ผู้ป่วยปากแหว่งเพดานโหว่ และเพิ่มสิทธิประโยชน์จัดฟันให้กลุ่มนี้

นอกจากนี้ ได้ใช้ข้อมูลในการทำความเข้าใจพฤติกรรมและความต้องการของประชาชน การใช้เทคโนโลยี เช่น แอปพลิเคชัน “เป๋าตัง” ในการนำชุดตรวจ ATK ไปแจกจ่ายผ่านร้านยา เพื่อให้เข้าถึงได้ง่ายและรวดเร็ว ตอบโจทย์การตรวจสอบข้อมูลการแจกจ่าย ใช้วิธีการ Telemedicine นำเทคโนโลยีมาใช้ในการปรึกษาแพทย์ทางไกลเพื่อลดภาระการเดินทางไปโรงพยาบาลของผู้ป่วย รวมถึงการใช้ Gadget เช่น อุปกรณ์วัดน้ำตาลแบบ Real-time เพื่อให้ผู้ป่วยเห็นผลกระทบของพฤติกรรมต่อสุขภาพอย่างเป็นรูปธรรม

ข้อมูล เป็นสิ่งสำคัญในการตัดสินใจเชิงนโยบาย การประเมินผล และการขับเคลื่อนโครงการต่างๆ โดย สปสช. มีนโยบาย Open Data ที่พร้อมแบ่งปันข้อมูลเพื่อประโยชน์ต่อสังคม และกำลังพัฒนาระบบเพื่อลดภาระงานของโรงพยาบาลในการส่งข้อมูล โดยให้โรงพยาบาลเลือกวิธีส่งข้อมูลได้ และจะดึงข้อมูลจาก Hospital Information System ของโรงพยาบาลโดยตรง สปสช. มุ่งมั่นที่จะใช้ข้อมูลสารสนเทศเป็นเครื่องมือสำคัญในการยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนผ่านการเข้าถึงบริการสร้างเสริมสุขภาพ และป้องกันโรคอย่างทั่วถึงและมีประสิทธิภาพ

สรุปข้อควรระวังและคำแนะนำในการใช้ข้อมูลในเวทีการใช้ข้อมูลสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการขับเคลื่อนงานสร้างเสริมสุขภาพ

1.ความน่าเชื่อถือของข้อมูล: ต้องตรวจสอบแหล่งที่มาของข้อมูลอย่างละเอียด และเข้าใจข้อจำกัดของข้อมูลแต่ละประเภท เช่น นิยามการเก็บข้อมูลที่แตกต่างกันระหว่างหน่วยงาน

2.วัตถุประสงค์ในการใช้: การเลือกใช้ข้อมูลต้องขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการใช้งาน และสามารถนำข้อมูลจากหลายแหล่งมาบูรณาการกันได้

3.การสร้างข้อมูล: หากไม่มีข้อมูลที่ต้องการ ต้องสร้างข้อมูลขึ้นมาเอง โดยเน้นความเปิดเผย โปร่งใส และตรวจสอบได้

จริยธรรมในการใช้ข้อมูล : ข้อมูลที่นำมาใช้ต้องเป็นความจริงและไม่เป็นพิษเป็นภัย

การปกป้องข้อมูล: ผู้ทำงานข้อมูลต้องไม่ผิดพลาดในการจัดการและนำเสนอข้อมูล โดยเฉพาะข้อมูลที่ละเอียดอ่อนหรือข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการต่อสู้กับผู้มีอำนาจ

Human in the Loop: เมื่อใช้ AI ในการสร้างเนื้อหา ควรมีมนุษย์ตรวจสอบความถูกต้องของตัวเลขและชื่อบุคคล

การรับผิดชอบ: ผู้ใช้ข้อมูลต้องรับผิดชอบต่อสิ่งที่นำเสนอ ไม่ว่าจะเป็นการเขียนเองหรือใช้ AI ช่วยเขียน

การสื่อสาร: ไม่จำเป็นต้องพูดข้อมูลทั้งหมด แต่ควรเลือกพูดในสิ่งที่จำเป็นและตรงกับผู้ฟัง

4.การแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ: ควรย้อนกลับไปดูต้นเหตุของปัญหา แทนที่จะแก้ปัญหาที่ปลายเหตุเพียงอย่างเดียว

5.การทำงานร่วมกับภาคีเครือข่าย: การทำงานคนเดียวไม่สามารถสำเร็จได้ ต้องร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน