บทเรียนการทํางานเชิงพื้นที่ อ.นิคมพัฒนา จ.ระยอง

โครงการลดอุบัติเหตุทางถนนและเสริมสร้าง
ความปลอดภัยในชุมชนบ้านใหม่สามัคคี
และชุมชนบ้านชากผักกูด

 

สถานการณ์ปัญหา

ชุมชนบ้านใหม่สามัคคีและชุมชนบ้านชากผักกูด ตั้งอยู่ในตําบลนิคมพัฒนา เขตนิคมอุตสาหกรรมซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการขับขี่ยานพาหนะอย่างหนาแน่น แรงงานที่เข้ามาทํางานในชุมชนขาดความเข้าใจเรื่องกฏจราจร พบสถิติการสูญเสียจากอุบัติเหตุบนท้องถนนจํานวนมาก เป็นปัญหาเร่งด่วนที่ชุมชนต้องเร่งแก้ไข โดยสาเหตุหลักของปัญหามาจากการสร้างผังเมือง ผังถนนในชุมชน ที่เป็นรูปตารางหมากรุก ทําให้มีสี่แยกจํานวนมาก ถนนมีแสงสว่างไม่เพียงพอ และผู้ขับขี่มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น มึนเมา เร่งรีบ และไม่รู้กฏจราจรอย่างแท้จริง ผลลัพธ์ที่ต้องการให้เกิดขึ้นคือ การลดอุบัติเหตุบนท้องถนนของชุมชน การสร้างความเข้าใจให้คนรู้จักกฏหมายจราจร และ
สร้างพฤติกรรมขับขี่ที่ปลอดภัย

 

กลยุทธ์การทํางานของพื้นที่นิคมพัฒนา

• จัดทําโครงการ ขึ้นรูปแบบการทําโครงการโดยประชาชนในพื้นที่
• ประสานภาครัฐมาทํางานร่วมกันในประเด็นลดอุบัติเหตุ เชื่อมภารกิจกับตํารวจในพื้นที่
• เชื่อมคน ชวนคนในหน่วยงานท้องที่ ท้องถิ่นมาเป็นคณะทํางาน
• ประสานการทํางานกับบริษัทเอกชนผ่านกิจกรรม CSR ของบริษัทเอกชน
• ทํางานร่วมกับภาคประชาสังคมจ.ระยอง สร้างนโยบายโดยประชาชน

เมื่อวิเคราะห์บันไดผลลัพธ์ของโครงการฯ พบว่า การตั้งบันไดผลลัพธ์เรื่องการสร้างคณะทํางานและการสร้างภาคีเครือข่ายในการลดอุบัติเหตุและเสริมสร้างความปลอดภัยบนท้องถนน เป็นจุดคานงัดที่สําคัญของความสําเร็จโครงการ ทั้งนี้ ยังพบว่า ประเด็นอุบัติเหตุบนท้องถนน เป็นประเด็นร่วมของการทํางานในพื้นที่กับองค์กรภาคีทั้งภายในและภายนอกชุมชน สิ่งเหล่านี้จึงเป็นปัจจัยที่สําคัญที่นํามาซึ่งความร่วมมือ ร่วมลงทุน ลงแรงของท้องถิ่น ท้องที่และเอกชน

 

บันไดผลลัพธ์โครงการ

 

หลังการดําเนินงานทําให้เกิดคน เกิดทีมงาน เกิดกิจกรรม เกิดภาคีเครือข่ายร่วมขับเคลื่อนงานมีการรณรงค์เรื่องอุบัติเหตุในชุมชนผ่านวาระโอกาสต่างๆอย่างเป็นรูปธรรม สิ่งที่สามารถดําเนินงานเพิ่มเติม ได้แก่ การเก็บข้อมูลเชิงประจักษ์เรื่องการเปลี่ยนแปลงในตัวบุคคล ทั้งความรู้ทัศนคติและพฤติกรรม ของคณะกรรมการ ภาคีประชาชนในชุมชน ถ้าสามารถออกแบบเครื่องมือในการเก็บข้อมูลการเปลี่ยนแปลงภายในตัวบุคคล จะทําให้ได้ข้อมูลการเปลี่ยนแปลงภายในตัวบุคคล ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนน

 

ปัจจัยความสําเร็จของโครงการ

 

วิธีการทํางานของเครือข่ายในการลดอุบัติเหตุ และเสริมสร้างความปลอดภัยบนถนน

แต่ชุมชนยังมีความท้าทายในการทํางานอยู่ว่า จะทําอย่างไรให้การทํางานของชุมชนเกิดเป็นกระบวนการสร้างคน สร้างชุมชน อย่างต่อเนื่อง มากกว่าการทํากิจกรรมแค่รายครั้ง